Άρθρο της Μαρίας Μαραγκού- Κωφού, υπεύθυνη σπουδών και καθηγήτρια των σχολείων Avalon Κωφού.
Παιδιά, έφηβοι… οι πιο σκληροί εργαζόμενοι.
Μήπως ήρθε η ώρα να τους αφήσουμε να ξεκουραστούν;
Κάποτε το καλοκαίρι για τα παιδιά σήμαινε ανεμελιά. Ξυπόλητα παιχνίδια στις αυλές, ήλιοι που δεν τελείωναν, βουτιές, ποδήλατα και νύχτες που άργησαν να τελειώσουν. Σήμερα όμως, για πολλά παιδιά, το καλοκαίρι έχει μετατραπεί σε… προέκταση του χειμώνα. Και όχι μόνο του σχολικού. Γιατί εκτός από σχολείο, έχουν να “δουλέψουν” και σε ένα σωρό εξωσχολικές «υποχρεώσεις» — με πρώτη και καλύτερη, τα μαθήματα αγγλικών.
Το ερώτημα λοιπόν τίθεται αβίαστα:
Χρειάζεται πραγματικά ένα παιδί να κάνει αγγλικά και το καλοκαίρι; Ας το δούμε ψύχραιμα. Τα παιδιά σήμερα έχουν ήδη φορτωμένο πρόγραμμα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Σχολείο, διάβασμα, φροντιστήρια, δραστηριότητες. Η καθημερινότητά τους πολλές φορές θυμίζει πρόγραμμα ενήλικου εργαζόμενου – χωρίς μάλιστα να έχουν επιλογή. Και όταν φτάνει το καλοκαίρι, που θα έπρεπε να είναι περίοδος ξεκούρασης, αντί να χαλαρώσουν, μπαίνουν και πάλι σε αίθουσες.
Γιατί; Για να «μη μείνουν πίσω». Αλλά πίσω από τι, αλήθεια;
Πότε ξεχάσαμε ότι η ξεκούραση δεν είναι τεμπελιά, αλλά ανάγκη; Πότε αρχίσαμε να μετράμε τον χρόνο των παιδιών μας μόνο σε ώρες απόδοσης και προόδου; Τα καλοκαιρινά μαθήματα – ακόμα και αν έχουν τις καλύτερες προθέσεις – έρχονται συχνά να καλύψουν ένα άγχος γονιών και όχι μια πραγματική ανάγκη του παιδιού. Γιατί η αλήθεια είναι απλή: τα παιδιά δεν μένουν πίσω αν κάνουν παύση δύο μηνών.
Αντιθέτως, κινδυνεύουν να χάσουν κάτι πολύ πιο σημαντικό: την αίσθηση του «είμαι παιδί». Την ευκαιρία να βαρεθούν, να παίξουν, να ανακαλύψουν, να ζήσουν έξω από προγράμματα και απαιτήσεις. Κινδυνεύουν να μάθουν από πολύ νωρίς πως η ζωή είναι μόνο τρέξιμο – και ποτέ στάση.
Ως γονείς, είναι λογικό να θέλουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας. Να τους δώσουμε εφόδια, να τα προετοιμάσουμε για το μέλλον. Αλλά ας αναρωτηθούμε με ειλικρίνεια: Το μέλλον που ονειρευόμαστε για εκείνα, περιλαμβάνει διαρκή πίεση και εξάντληση;
Μήπως το πραγματικό εφόδιο που μπορούμε να τους δώσουμε είναι η ικανότητα να ξεκουράζονται; Να αναγνωρίζουν τα όριά τους; Να βρίσκουν χαρά στην απλότητα;
Το καλοκαίρι είναι πολύτιμο. Και δεν επαναλαμβάνεται.
Ας το δώσουμε στα παιδιά μας απλόχερα.
Όχι με ασκήσεις grammar και vocabulary. Αλλά με ήλιο, παιχνίδι και ελευθερία.
Γιατί τελικά, η πιο σοφή απόφαση που μπορούμε να πάρουμε ως γονείς, δεν είναι το πόσα θα μάθουν τα παιδιά μας, αλλά το πότε πρέπει απλώς να τα αφήσουμε να είναι παιδιά.
Μια μικρή υποσημείωση – γιατί τίποτα δεν είναι απόλυτο.
Φυσικά, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου τα καλοκαιρινά μαθήματα μπορούν να έχουν ουσιαστικό ρόλο. Για παράδειγμα, ένα παιδί που αντιμετώπισε δυσκολίες μέσα στη χρονιά, που χρειάζεται ενίσχυση με ήπιο ρυθμό, ή που ετοιμάζεται για εξετάσεις σε ένα επόμενο επίπεδο, μπορεί να ωφεληθεί από λίγες στοχευμένες συναντήσεις μέσα στο καλοκαίρι. Υπό έναν όρο: να υπάρχει μέτρο. Να είναι τα μαθήματα μια πρόταση, όχι επιβολή. Και να είναι τόσο προσαρμοσμένα, ώστε να αφήνουν χώρο για καλοκαίρι.
Γιατί και η εκπαίδευση, αν είναι αληθινή, δεν έρχεται ποτέ σε αντίθεση με την ψυχική ισορροπία του παιδιού. Την υπηρετεί.
