Tης Έλενας Ερμείδου
Αν πριν 10 χρόνια διαβάζαμε ότι, εκτός από την σύνταξη που μας δίνει το κράτος, θα μπορούσαμε να βγάλουμε και σύνταξη Πανευρωπαϊκή, θα μας φαίνονταν σαν ψέμα και θα πηγαίναμε στην επόμενη σελίδα της εφημερίδας ή θα αλλάζαμε κανάλι. Σήμερα είναι αλήθεια και είναι θέμα χρόνου να εφαρμοστεί στην Ελλάδα.
Τα δημοσιονομικά προβλήματα και το δημογραφικό οδήγησαν τα συνταξιοδοτικά συστήματα των περισσοτέρων χωρών του κόσμου στην «εντατική». Η κατάσταση δεν διαφέρει στην Ευρώπη και παρά το γεγονός ότι οι συνταξιοδοτικές παροχές καθορίζονται με αποφάσεις των εθνικών κυβερνήσεων, οι ιθύνοντες της ΕΕ αναζητούν τρόπους χρηματοδότησης των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Ένας από αυτούς είναι να ενισχύσουν με τρόπο την αποταμίευση. Έτσι, αρχές του 2019, μετά από δύο χρόνια έντονων διαπραγματεύσεων, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ βρήκαν το κοινό έδαφος με την νέα Πανευρωπαϊκή Ατομική Σύνταξη ή πιο σωστά με το Ευρωπαϊκό Ατομικό Συνταξιοδοτικό Προϊόν (PEPP, Pan-European Pension Product ).
Το PEPP εντάσσεται στον τρίτο πυλώνα ασφάλισης, θα λειτουργεί συμπληρωματικά των εθνικών και επαγγελματικών συντάξεων και θα μεταφέρεταιμεταξύ των κρατών της ΕΕ. Θα διαθέτει κοινές παραμέτρους που θα εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατά την ωρίμανση του θα παρέχει ένα εφάπαξ ποσό ή σύνταξη στον ασφαλισμένο, ακολουθώντας μια τυποποίηση με κοινά χαρακτηριστικά για όλα τα κράτη της ΕΕ.
Πώς ερμηνεύεται η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έρχεται να καλύψει την όλο και αυξανόμενη κινητικότητα των πολιτών για εργασία στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να δώσει διέξοδο στο πρόβλημα της μείωσης των συντάξεων και να ενισχύσει τις συλλογικές επενδύσεις των συνταξιοδοτικών εισφορών.
Οι κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Ατομικού Συνταξιοδοτικού Προϊόντος διασφαλίζουν την ισχύ και τη μεταφορά των καλύψεων σε όποια άλλη χώρα της ΕΕ. Όποιος έχει εργαστεί 10 χρόνια στην Γερμανία και αποφασίσει να μετεγκατασταθεί και εργαστεί σε κάποια άλλη χώρα της ΕΕ, μπορεί να μεταφέρει τον λογαριασμό του στην χώρα που πάει, επιλέγοντας τον ίδιο πάροχο, ή μεταφέροντας μετά από κάποιο χρονικό διάστημα την σύμβαση του, σε άλλον πάροχο.
Διαβατήριο για διασυνοριακές διανομές
Όσοι θέλουν να αποταμιεύσουν, θα μπορούν να επιλέγουν επενδυτικά προϊόντα με διαφορετικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον κίνδυνο και τις αποδόσεις. Από την άλλη πλευρά, οι πάροχοι των επενδυτικών προϊόντων θα μπορούν να φτιάξουν οικονομίες κλίμακας, θα μπορούν να απευθύνονται μέσω των καναλιών διανομήςσε όλους τους πολίτες της ΕΕ. Τέλος, κατά την ωρίμανση των προϊόντων, οι αποταμιευτές θα μπορούν να επιλέγουν για τον τρόπο που θα γίνεται η πληρωμή τους, είτε εφάπαξ, είτε μέσω καταβολής προσόδου, είτε συνδυασμός και των δύο ή τμηματικές καταβολές.
Σύμφωνα με την ΕΥ, η εφαρμογή των PEPPs θα αυξήσει τις επενδύσεις συσσωρευμένων κεφαλαίων σε 2,1 τρις. ευρώ έως το 2030 από 1,4 τρις ευρώ στην περίπτωση της μη εφαρμογής.
Οι όροι για την αγορά των συνταξιοδοτικών προϊόντων
Οι όροι περιλαμβάνουν:
- Την υποχρεωτική σύνδεση μεταξύ συμπλήρωσης της ηλικίας συνταξιοδότησης και έναρξης της φάσης αποσυσσώρευσης.
- Την ελάχιστη διάρκεια της φάσης συσσώρευσης.
- Το ανώτατο και το κατώτατο ύψος των εισφορών.
- Τους όρους εξαγοράς πριν την λήξη σε περίπτωση δυσκολιών.
Να σημειωθεί ότι ο κανονισμός θα διασφαλίζει ότι οι αποταμιευτές είναι επαρκώς ενημερωμένοι για τα βασικά χαρακτηριστικά των PEPPs.
Ποιος θα δίνει την άδεια «κυκλοφορίας»
To Ευρωπαϊκό συνταξιοδοτικό Προϊόν θα λαμβάνει άδεις από την την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Συντάξεων (EIOPA). Μετά την έγκριση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, η διαδικασία για την εφαρμογή του νέου συστήματος είναι εν εξελίξει. Αναμένεται να οριστεί ο ρόλος που θα έχουν οι εποπτικές αρχές και αν οι εθνικές προσεγγίσεις θα συγκλίνουν.
Γρίφος η φορολόγηση τους
Το θέμα της φορολογίας παραμένει ο γρίφος της υπόθεσης. Οι προτάσεις που δημοσιεύτηκαν για το νέο Συνταξιοδοτικό Προϊόν δεν είναι δεσμεύουν τα κράτη – μέλη, τα οποία είναι αποκλειστικά υπεύθυνα για τα φορολογικά θέματα
Σύμφωνα με την Insurance Europe, το Ευρωπαϊκό Ατομικό Συνταξιοδοτικό Προϊόν είναι ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο στο πλαίσιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, επιχειρώντας να δώσει μία άλλη διάσταση της πραγματικότητας. Η προσέγγιση έχει στόχο το κλείσιμο του χάσματος των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων και την ενίσχυση των επενδύσεων, ωστόσο θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια στους επόμενους μήνες για να επιτύχει η προσπάθεια.
Περισσότερες λεπτομέρειες αναμένονταν να ανακοινωθούν πριν της ευρωεκλογές. Σε κάθε περίπτωση η Πανευρωπαϊκή Σύνταξη θα είναι έτοιμη το 2020.