Ρεκόρ τζίρου για τα σούπερ μάρκετ – Χρυσές δουλειές για φαρμακεία και φαρμακαποθήκες, βιομηχανίες τροφίμων, απορρυπαντικών και ειδών προσωπικής υγιεινής, αλλά και για εταιρείες τεχνολογίας – Σε άνοδο και η «μικρή λιανική»
Ο αδιαμφισβήτητος κερδισμένος είναι τα σούπερ μάρκετ, τα οποία κλείνουν τον Μάρτιο με ρεκόρ τζίρου αφού «σχεδόν κάθε μέρα τις τελευταίες τρεις εβδομάδες η κίνηση θυμίζει παραμονή μεγάλων εορτών», όπως παρατηρούσε στέλεχος μεγάλης αλυσίδας. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί η ευθύνη που έχουν τα σούπερ μάρκετ απέναντι στην κοινωνία να είναι μεγάλη και προσωπικό και υποδομές να δουλεύουν εξοντωτικά, στο τέλος όμως τα ταμεία γεμίζουν.
Κάτι που τόσο ο Γεράσιμος Σκλαβενίτης, της ομώνυμης αλυσίδας, όσο και ο Βασίλης Σταύρου της ΑΒ Βασιλόπουλος, αλλά και οι υπόλοιποι μεγάλοι του χώρου, όπως ο Αριστοτέλης Παντελιάδης της ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ, ο Ιάκωβος Ανδρεανίδης της Lidl Ελλάς και ο Γιάννης Μασούτης της ομώνυμης αλυσίδας αντιλαμβάνονται είτε επιβραβεύοντας με μπόνους τους υπαλλήλους τους, είτε δρομολογώντας νέες προσλήψεις για την ενίσχυση του δυναμικού τους. Ηδη η Σκλαβενίτης έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για 1.000 προσλήψεις έκτακτου προσωπικού και άλλες 200 η My market. Σύμφωνα με στελέχη των μεγαλύτερων αλυσίδων της χώρας, ο κύκλος εργασιών τους για τον μήνα θα κλείσει αυξημένος ως και 50% σε σχέση με άλλες χρονιές. Κάτι που εφόσον ισχύσει για το σύνολο του οργανωμένου λιανεμπορίου, μιλάμε αυτομάτως για ένα ποσό γύρω στα 1,5 δισ. ευρώ που έφυγε από τις τσέπες των καταναλωτών και πήγε στα ταμεία των σούπερ μάρκετ.
«Εδώ λοιπόν είναι και η ευθύνη των ίδιων των αλυσίδων να βοηθήσουν ώστε να μη σπάσει η εφοδιαστική αλυσίδα και κυρίως βιομηχανίες και προμηθευτές που δέχονται πλήγματα από άλλα κομμάτια της αγοράς, όπως για παράδειγμα από την ακύρωση όλων των παραγγελιών στο κομμάτι της HORECA», λέει στο «business stories» στέλεχος βιομηχανίας χημικών που δεν θέλει να κατονομαστεί. «Δεν μπορεί να συνεχίσουν να πληρώνουν με μεταχρονολογημένες επιταγές άνω του μήνα, όπως κάνουν οι περισσότεροι. Πρέπει να καταλάβουν ότι πρέπει να αφήσουν το ρευστό, που αρχίζει πλέον να λείπει, να διακινηθεί πιο εύκολα. Μόνο έτσι και οι συνεργάτες τους θα βγουν απ’ αυτόν τον πόλεμο σώοι», προσθέτει.
Η ζήτηση μάλιστα για κατ’ οίκον παραδόσεις είναι τέτοια που αυτή είναι η χρυσή περίοδος και των διαδικτυακών σούπερ μάρκετ που μέχρι σήμερα δεν κατάφερναν όλα μαζί να πιάσουν 40-50 εκατ. ευρώ καθαρό τζίρο τον χρόνο. Τον τελευταίο μήνα οι καθημερινές παραγγελίες έχουν τετραπλασιαστεί, με αποτέλεσμα να τεστάρονται καθημερινά οι υποδομές τους και ο χρόνος παράδοσης να έχει φτάσει τις δύο εβδομάδες σε ορισμένες περιοχές παρά τη δυνατότητα που τους δόθηκε να παραδίδουν και τις Κυριακές, αλλά και την ενίσχυση του προσωπικού τους. Το e-fresh.gr της κυρίας Ζήνας Μαυροειδή, το caremarket.gr που προ διμήνου εξαγόρασαν οι Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη, καθώς και οι διαδικτυακές πλατφόρμες της ΑΒ Βασιλόπουλος και του My market είναι αυτές με τη μεγαλύτερη κίνηση.
Στη λιανική θέλουν να μπουν
και οι πλατφόρμες φαγητού
Κοντά τους, όπως φαίνεται, αναζητούν να πάρουν κίνηση και οι πλατφόρμες έτοιμου φαγητού με δικούς τους διανομείς. Στο πλαίσιο αυτό ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα η συνεργασία της πλατφόρμας e-food, ιδιοκτησίας της γερμανικής Delivery Hero, με τον Σκλαβενίτη για παραδόσεις 2.500 κωδικών προϊόντων περίπου στην ευρύτερη περιοχή του Περιστερίου. Μία συνεργασία που θέλει η e-food να επεκταθεί σε όλο το δίκτυό της στα μεγάλα αστικά κέντρα. Και αυτό ως μία κίνηση διεύρυνσης του χαρακτήρα της, ειδικά σε μια περίοδο όπου το delivery φαγητού βρίσκεται σε γενικές γραμμές σε πτωτική πορεία, καθώς ο κόσμος φαίνεται να έχει στραφεί περισσότερο στο φαγητό που φτιάχνει μόνος του.
Ανοδικά και η «μικρή λιανική»
Μαζί με τα σούπερ μάρκετ όμως κερδισμένα είναι και τα καταστήματα που μέχρι σήμερα ήταν υπό την πίεση των μεγάλων του λιανεμπορίου: τα μίνι μάρκετ, τα ψιλικατζίδικα, ακόμα και τα περίπτερα σε έναν βαθμό, τα οποία συνιστούν την επονομαζόμενη «μικρή λιανική». Μία αγορά που πιέστηκε πολύ εν μέσω της κρίσης, αλλά την τελευταία τριετία σημειώνει και πάλι σημαντική ανάπτυξη, καταφέρνοντας προ κορωνοϊού να πραγματοποιεί το 30%-40% του τζίρου των βασικών προϊόντων σούπερ μάρκετ.
Σε ό,τι αφορά τα μίνι μάρκετ, αλυσίδες όπως είναι η «Kiosky’s» των αδελφών Μούχαλη και τα «ΟΚ Markets», που εξελίσσονται σε convenience stores ακολουθώντας το μοντέλο των μεγάλων αλυσίδων, φαίνεται να είναι οι περισσότερο κερδισμένοι, καταγράφοντας αύξηση πωλήσεων σε διψήφιο ποσοστό. Από τη μία το διευρυμένο ωράριο που πάντα ακολουθούσαν, από την άλλη η μικρή διαφορά στις τιμές βασικών αγαθών με τα σούπερ μάρκετ, αλλά και η επιθυμία πολλών καταναλωτών να αποφύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις έστρεψαν ένα μέρος του κοινού σε αυτά. Σημαντική κίνηση καταγράφεται και στα οικογενειακά μίνι μάρκετ και τα μπακάλικα.
Στα περίπτερα η κίνηση φαίνεται να υποχωρεί μετά τη γενική απαγόρευση κυκλοφορίας.
Σημαντική αύξηση επίσης καταγράφεται σε όλα τα καταστήματα τροφίμων: κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, οπωροπωλεία. Παρ’ όλα αυτά, όπως επισημαίνουν ορισμένοι επιχειρηματίες στο «b.s.», η αύξηση της κίνησης δεν μπορεί να καλύψει τις απώλειες από την τροφοδοσία εστιατορίων που είτε έκλεισαν είτε δουλεύουν με delivery, αλλά με πολύ μικρότερες πωλήσεις.
Φαρμακεία και φαρμακαποθήκες
Από τους μεγάλους κερδισμένους επίσης είναι τόσο οι φαρμακαποθήκες όσο και τα φαρμακεία, αφού, εκτός από τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει σε υλικά τα οποία είναι σε έλλειψη (ανισηπτικά και μάσκες), καταγράφεται συνολικά μία αύξηση των πωλήσεων κυρίως στα παραφαρμακευτικά προϊόντα, αλλά και σε μία σειρά απλών και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, από ασπιρίνες και αντιπυρετικά έως κάθε είδους φάρμακο που ξαφνικά μπορεί να συνδέεται με μία υπό δοκιμή μελέτη κατά του κορωνοϊού. Καταγράφεται επίσης αύξηση στη ζήτηση προϊόντων για εξανθήματα και κοκκινίλες, κάτι που ίσως να οφείλεται στην κακή ψυχική διάθεση.
Φαρμακαποθήκες και φαρμακεία, ωστόσο, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των καταγγελιών που δέχεται ο τετραψήφιος αριθμός της Γενικής Γραμματείας Εμπορίας και Προστασίας του Καταναλωτή και πλέον βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ελεγκτικών κλιμακίων για πιθανή αισχροκέρδεια. Την περασμένη εβδομάδα μάλιστα πιάστηκε φαρμακαποθήκη να έχει αυξήσει στο 35% το περιθώριο κέρδους της επί αντισηπτικών προϊόντων, από 20% που ήταν τον Φεβρουάριο και της επιβλήθηκε πρόστιμο. Γενικά πάντως οι φαρμακαποθήκες αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της αλυσίδας του φαρμάκου, με δεδομένο ότι οι 20 μεγαλύτεροι παίκτες εμφανίζονται να τζιράρουν πάνω από 2 δισ. ευρώ τον χρόνο. Ως μεγαλύτερος παίκτης στον χώρο εμφανίζεται ο Συνεταιρισμός Φαρμακοποιών Θεσσαλονίκης Π.Ε. Ακολουθούν ο Πειραϊκός Φαρμακευτικός Συνεταιρισμός, ο Προμηθευτικός Συνεταιρισμός Φαρμακοποιών Αττικής, Φαρμασέρβις Φαρμακαποθήκη Α.Ε. και το φαρμακευτικό κέντρο Vitafarm Α.Ε.
Βιομηχανίες
Σε ό,τι αφορά τη μεταποίηση, μεγάλες κερδισμένες εμφανίζονται όλες εκείνες οι βιομηχανίες που ξαφνικά είδαν τη ζήτηση για τα προϊόντα τους να πιάνει ταβάνι και να είναι τα πρώτα που εξαφανίζονται από τα ράφια της λιανικής. Κοινώς, βιομηχανίες τροφίμων, απορρυπαντικών και ειδών προσωπικής υγιεινής.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τις πρώτες έρευνες που είχαν διενεργηθεί από τη Nielsen και την IRI και αφορούσαν τις πρώτες δύο εβδομάδες της νέας κρίσης καταγράφηκε στα σούπερ μάρκετ έκρηξη πωλήσεων στα εξής προϊόντα: αντιβακτηριακά μαντιλάκια (669,1%) και τζελ (297,4%), κρεμοσάπουνα (286,3%), όσπρια (186,7%), μακαρόνια (175,8%), ρύζι (172,7%), έτοιμα γεύματα (161,5%), καθαριστικά κουζίνας & μπάνιου (159,7%), άλευρα (152,7%), χλωρίνες(103,8%) κ.λπ.
Με αυτά τα δεδομένα, στους μεγάλους κερδισμένους λόγω της μεγάλης ζήτησης μπορεί κανείς να συμπεριλάβει τη ΜΕΓΑ Α.Ε. της οικογένειας Βιτουλαδίτη και τη Septona της οικογένειας Ευαγγελίου για τα αντιβακτηριδιακά μαντιλάκια.
Επίσης, διπλασιασμό των παραγγελιών τους τον τελευταίο μήνα καταγράφουν οι εταιρείες 3άλφα της οικογένειας Καραγεωργίου, καθώς και Agrino της οικογένειας Πιστιόλα με αιχμή τα ρύζια και τα όσπρια. «Δυστυχώς όλοι θέλουν να υπεραποθεματοποιήσουν. Σε αυτό το σημείο ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι. Αφενός να «κάτσουν» οι πωλήσεις μας με το πέρας αυτής της κρίσης και αφετέρου, επειδή πλησιάζει και καλοκαίρι, να υπάρξουν φαινόμενα αλλοιώσεων και επιστροφών», εξηγούσε ο κ. Αναστάσιος Πιστιόλας, διευθύνων σύμβουλος της Agrino.
Στην ίδια ακριβώς κατάσταση βρίσκονται και οι βιομηχανίες ζυμαρικών, όπως η Barilla Hellas, θυγατρική του ιταλικού πολυεθνικού ομίλου, που κατέχει και το σήμα Misko, η Μέλισσα Κίκιζας της οικογένειας Κίκιζα, η ΜΑΚΒΕΛ της οικογένειας Κωνσταντινίδη και η Ηλιος της οικογένειας Δάκου, η οποία επίσης ελέγχει και τους Μύλους Παν. Δάκου.
Σημαντική άνοδο καταγράφουν οι πωλήσεις συνολικά των αλευροβιομηχανιών, όπου μεταξύ των κύριων παικτών βρίσκονται οι Μύλοι Λούλη Α.Ε. της ομώνυμης οικογένειας, οι Μύλοι Θράκης της οικογένειας Ουζουνοπούλου, οι Μύλοι Κρήτης με μετόχους παλιές επιχειρηματικές οικογένειες των Χανίων (Μαρκαντωνάκη, Βαρδινογιάννη, Μανουσάκη, Βλαχάκη και άλλες).
Η ελληνική θυγατρική του βρετανικού πολυεθνικού ομίλου Reckitt Benckiser είναι επίσης μεταξύ των μεγάλων κερδισμένων, αφού τα καθαριστικά και τα αντισηπτικά προϊόντα της με το σήμα Dettol έγιναν ανάρπαστα από την πρώτη στιγμή. Οπως έλεγε ο γενικός διευθυντής της RB Ελλάδος Νίκος Τσακαλάκης, η ζήτηση τετραπλασιάστηκε στη στιγμή, με αποτέλεσμα τα αποθέματα που εισάγονται να τελειώνουν σύντομα.
Σημαντική τόνωση στις πωλήσεις του παρουσιάζει το σύνολο των εταιρειών με καθαριστικά, όπως η Procter & Gamble και η Unilever. Η τελευταία μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ενισχύσει την παραγωγή απορρυπαντικών και καθαριστικών, κυρίως της χλωρίνης (Klinex), στο εργοστάσιο στου Ρέντη.
Παπουτσάνης και Κορρές
Τα χέρια τους τρίβουν και στον Παπουτσάνη. Η μόνη μεγάλη εταιρεία παραγωγής σαπουνιού στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη, αν και βάλλεται από την κατακόρυφη πτώση της ζήτησης από τα ξενοδοχεία, βλέπει τις παραγγελίες της να αυξάνονται με έντονο ρυθμό από όλα τα στάδια της λιανικής – τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Το 49% των συνολικών πωλήσεών της (30,7 εκατ. ευρώ), το 2019, έγινε μέσω εξαγωγών. Οπως σημείωνε η εισηγμένη στο Χ.Α. εταιρεία στις οικονομικές καταστάσεις του 2019, που κοινοποίησε την περασμένη εβδομάδα λόγω του κορωνοϊού, η ζήτηση για τα επώνυμα προϊόντα της (σαπούνια, κρεμοσάπουνα κ.λπ.) έχει ενισχυθεί σημαντικά. Το ίδιο ισχύει και για τις πωλήσεις που αφορούν προϊόντα (σαπούνια κυρίως) που παρασκευάζει για λογαριασμό τρίτων (τόσο για εταιρείες, όπως η Unilever, όσο και για αλυσίδες σούπερ μάρκετ υπό τη μορφή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας). Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες του «b.s.», η Παπουτσάνης υπό την καθοδήγηση του διευθύνοντος συμβούλου Μενέλαου Τασόπουλου αναμένεται να προχωρήσει άμεσα και στην παραγωγή προϊόντων αιθυλικής αλκοόλης (αντισηπτικά τζελ κ.ο.κ.), λαμβάνοντας τη σχετική άδεια από το υπουργείο Ανάπτυξης με ειδική νομοθετική ρύθμιση που πέρασε και επιτρέπει την παραγωγή τους και από τις βιομηχανίες καλλυντικών. Το ίδιο αναμένεται να πράξει και η Κορρές η οποία θα λάβει και τη σχετική άδεια.
Εταιρείες τεχνολογίας
& ψηφιακές υπηρεσίες
Κερδισμένο από την αναταραχή όμως είναι και ένα μεγάλο κομμάτι στον ευρύτερο χώρο των υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εταιρείες τεχνολογίας το τελευταίο δίμηνο κάνουν χρυσές δουλειές αναλαμβάνοντας πρότζεκτ κυρίως για τον ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων και γενικώς πάνω σε θέματα business continuity, βοηθώντας ακόμα σχολεία και φροντιστήρια για την εξ αποστάσεως μάθηση. Επίσης από τους μεγάλους κερδισμένους θεωρούνται οι ψηφιακές πλατφόρμες ψυχαγωγικού περιεχομένου, από την παραδοσιακή συνδρομητική τηλεόραση (COSMOTE TV, NOVA) έως τις υπηρεσίες τύπου VODAFONE TV και NETFLIX, χωρίς ωστόσο ακόμα να υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, πέραν μιας τάσης που αναγνωρίζουν στελέχη του χώρου.
Ανάρπαστες οι web κάμερες
Τέλος, αν και τα καταστήματα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών βλέπουν το τελευταίο διάστημα σημαντική πτώση των παραγγελιών λόγω του lockdown, προηγήθηκε μια εκτόξευση των πωλήσεων τάμπλετ, λάπτοπ και υπολογιστών, αφού ο κόσμος ήθελε να προετοιμαστεί για τη διαφαινόμενη καραντίνα και να οργανώσει τη δουλειά του ή να υπάρξει ένα παράθυρο επικοινωνίας των μαθητών με το σχολικό δίκτυο και τα φροντιστήριά τους. Είναι ενδεικτικό ότι έχουν εξαφανιστεί οι web κάμερες, τις οποίες ξεπούλησαν όλες οι αλυσίδες. «Οι μόνες που μπορεί να έχουν μείνει είναι κάποιες στη βιτρίνα καταστημάτων που έχουν πλέον κλείσει», μας λέει στέλεχος γνωστής αλυσίδας ηλεκτρονικών ειδών. «Εγιναν μαζικές παραγγελίες από φροντιστήρια που οργάνωναν τους μαθητές τους για την περίοδο που θα ακολουθούσει», συμπληρώνει. Μετά το αναγκαστικό κλείσιμο των καταστημάτων, όπως λέει, οι ηλεκτρονικές πωλήσεις δεν έχουν καταφέρει να συγκρατήσουν τη γενική πτώση. «Μοναδική ίσως εξαίρεση είναι τα παιχνίδια, γεγονός που ίσως συνδέεται με το ότι οι γονείς θέλουν να απασχολούν δημιουργικά τα παιδιά τους, και κυρίως τα μικρότερα, αυτές τις ημέρες», καταλήγει.