ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

To φυτό που θεωρείται ο «ελληνικός χρυσός» και κοστίζει 2.000 ευρώ το κιλό

To φυτό που θεωρείται ο «ελληνικός χρυσός» και κοστίζει 2.000 ευρώ το κιλό

Δώρα Μιχαήλ

Ιδιαίτερη θέση στην ιστορία της φαρμακευτικής, κατέχει ο κρόκος Κοζάνης, καθώς έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία πολλών ασθενειών, κυρίως του καρδιαγγειακού συστήματος, γυναικολογικών και οφθαλμιατρικών παθήσεων, ανέφεραν σε πρόσφατη εκδήλωση που διοργάνωσε ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός κροκοπαραγωγών Κοζάνης, ειδικοί επιστήμονες. Ο ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Μόσχος Πολυσίου, ο καθηγητής της φαρμακολογίας της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνης Τσαρμπόπουλος, και ο καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πέτρος Ταραντίλης, αναφέρθηκαν στα ευεργετικά αποτελέσματα του κρόκου Κοζάνης και στα αποτελέσματα των τελευταίων ερευνών σχετικά με τις φαρμακευτικές ιδιότητες του. Για να παραχθεί 1 κιλό κρόκου χρειάζονται 8.500 λουλούδια.

Το τελικό προϊόν που προκύπτει είναι μόλις 200 γραμμάρια αποξηραμένων στιγμάτων και κοστίζει μέχρι και 2.000 ευρώ το κιλό. Όπως είπαν, τελευταίες μελέτες αποδεικνύουν επίσης, τη χρησιμότητά του στην καταπολέμηση του άγχους, την ενίσχυση της μνήμης αλλά και νευροεκφυλιστικών παθήσεων (άνοια, νόσος του Alzheimer και Parkinson) ψυχιατρικών παθήσεων (κατάθλιψης). Τα κύρια θεραπευτικά συστατικά του είναι η πικροκροκίνη και η κροκίνη. Περιέχει επίσης βιταμίνη Β12, λυκοπίνη, ζεαξανθίνη, α-β καροτένιο καθώς περιέχει και βιταμίνη C, σίδηρο, κάλιο και μαγνήσιο. Οι επιστήμονες έχουν επισημάνει ότι: Ανακουφίζει από τον στομαχόπονο. Καταπραΰνει τους πόνους των νεφρών, σε μικρές δόσεις, διεγείρει την όρεξη και κυρίως διευκολύνει την πέψη. Ακόμη περιορίζει τις γαστραλγίες, τον υστερισμό, τους σπασμούς, τον κοκκύτη και τους νευρικούς κωλικούς. Βελτιώνει το δέρμα από την ακμή με εξωτερική χρήση του. Έχει αντικαταθλιπτικές, αντιοξειδωτικές, αντιγηραντικές και αντικαρκινικές ιδιότητες. Ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη. Μειώνει την χοληστερίνη και εμφανίζει αντιθρομβωτική δράση. Μειώνει την αρτηριακή πίεση. Έχει ευεργετική δράση σε άτομα που πάσχουν από άνοια ή Αλτσχάιμερ.

Βοηθά σε κρίσεις άσθματος ,στο προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, τη ναυτία, τις πεπτικές διαταραχές, τις ενοχλήσεις κατά την οδοντοφυΐα . Έχει αφροδισιακές ιδιότητες. Είναι γνωστό από την αρχαιότητα ότι συνδέεται με τον έρωτα και την γονιμότητα. Χρήση και Χαρακτηριστικά Μπορούμε είτε να το πιούμε είτε να το χρησιμοποιήσουμε ως μπαχαρικό. Το χρώμα του πρέπει να είναι διακριτικό, βαθύ σκούρο κόκκινο, με μυρωδιά αρκετά χαρακτηριστική έως έντονη. Στο φαγητό δίνει μια πικάντικη γεύση με ωραίο άρωμα και κίτρινο χρώμα. Πρέπει να χρησιμοποιείται σε μικρή ποσότητα ώστε να μην πικρίζει το φαγητό. Ο κρόκος σε σκόνη προστίθεται στο φαγητό διαλυμένος σε νερό. Τα στίγματα πρέπει να μουλιάσουν σ’ ένα φλιτζάνι νερό 1 ώρα πριν το μαγείρεμα και το προσθέτετε στο φαγητό, είτε μαζί με το νερό, είτε μόνο το νερό αφού σουρωθεί. Μπορείτε να το καταναλώσετε και ως ρόφημα όπου υπολογίζετε 10- 12 στίγματα για κάθε φλιτζάνι του τσαγιού. Σημαντικές εξαγωγές Το φυτό κρόκος είναι από τα πιο γνωστά καλλιεργούμενα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά της Ελλάδας τα οποία έχουν και σημαντικές εξαγωγές.

Η ελληνική ετήσια παραγωγή κρόκου κατατάσσει την Ελλάδα στην πρώτη τριάδα των παραγωγών χωρών παγκοσμίως. Φυτεύεται κάθε καλοκαίρι και το φθινόπωρο, οι κάτοικοι της περιοχής, αφαιρούν με το χέρι τα πολύτιμα στίγματα του λουλουδιού και τα αποξηραίνουν προσεκτικά για να γίνουν τα βαθυκόκκινα λεπτά νήματα. Χρειάζονται 50.000 περίπου στίγματα για να προκύψουν 100 γραμμ. κόκκινου κρόκου! Γι αυτό και είναι από τα ακριβότερα μπαχαρικά στον κόσμο αλλά και το καλύτερο ποιοτικά. Καλλιέργεια Για να αναπτυχθεί ο κρόκος Κοζάνης απαιτούνται ακραίες καιρικές συνθήκες. Ξηρό και ζεστό κλίμα το καλοκαίρι, κρύο το χειμώνα. Το έδαφος πρέπει να είναι επίπεδο, ξηρό και να απομακρύνει το νερό άμεσα, ώστε να μην σαπίζουν οι βολβοί. Η φύτευση του γίνεται τους καλοκαιρινούς μήνες, Ιούνιο και Ιούλιο. Οι βολβοί, τοποθετούνται σε αυλάκια βάθους 20 εκατοστών, με την απόσταση ανάμεσα τους να είναι δέκα εκατοστά. Η συλλογή του φυτού, γίνεται τέλος Οκτώβρη.

Το λουλούδι πρέπει να μαζεύεται νωρίς το πρωί, καθώς μαραίνεται και χάνει το άρωμα και τις ιδιότητες του πολύ γρήγορα. Για να διατηρηθούν τα στίγματα για μεγάλο χρονικό διάστημα θα πρέπει να αποξηρανθούν, κάτι που κάνει τον κρόκο να χάνει το 75% του βάρους του και το χρώμα του να μεταβάλλεται σε κόκκινο. Για να παραχθεί 1 κιλό κρόκου χρειάζονται 8.500 λουλούδια. Το τελικό προϊόν που προκύπτει είναι μόλις 200 γραμμάρια αποξηραμένων στιγμάτων και κοστίζει μέχρι και 2.000 ευρώ το κιλό. Για να διατηρηθούν και να μην χάσουν τα χαρακτηριστικά τους, χρειάζονται προστασία από το ηλιακό φως, τη ζέστη και την υγρασία. Η μοναδική περιοχή στην Ελλάδα που καλλιεργείται το συγκεκριμένο φυτό εδώ και δεκαετίες , είναι η Κοζάνη. Ο κρόκος στην αρχαιότητα Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο όρος «κρόκος», προκύπτει από τον θεό Ερμή, ο οποίος, καθώς εξασκούνταν στη δισκοβολία, τραυμάτισε θανάσιμα, χωρίς να το θέλει, τον θνητό φίλο του, Κρόκο. Ο Ερμής, μην μπορώντας να αντέξει την απώλεια του φίλου του, αποφάσισε να του χαρίσει την αθανασία, μεταμορφώνοντας το άψυχο κορμί του σ’ ένα πανέμορφο μοβ λουλούδι και το αίμα του κρόκου, σε τρία κόκκινα στίγματα στην καρδιά του λουλουδιού.

Από εκείνη τη στιγμή απέκτησε την συγκεκριμένη ονομασία. Πρόκειται για λουλούδι με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και χρησιμοποιείται εκατοντάδες χρόνια ως φάρμακο, άρτυμα και βαφικό υλικό. α) Σαν βαφικό υλικό Τά δέ βαπτόμενα πάντα τάς χρόας ἀπό τῶν βαπτόντων λαμβάνει. […] καί ὅλως ὅσα χρόας ἰδίας ἔχει. ἀεί γάρ ἀπό πάντων αὐτῶν, ἅμα τῷ τε ὑγρῷ καί θερμῷ τῶν χρωμάτων συνεισιόντων εἰς τούς τῶν βαπτομένων πόρους, ὅταν ἀποξηρανθῇ, τάς ἀπ’ ἐκείνων χρόας λαμβάνει.. Αριστοτέλης, Περί Χρωμάτων. Τα στίγματα του λουλουδιού χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα ως βασικό στοιχείο ζωγραφικής σε αγγεία και τοιχογραφίες. Τοιχογραφίες της Μινωικής εποχής μαρτυρούν την μεγάλη και συχνή χρήση του. Ιδιαίτερα δημοφιλής είναι η τοιχογραφία των ανακτόρων της Κνωσού, το 2.000 π.Χ., με τον γαλάζιο κροκοσυλλέκτη πίθηκο, αλλά και η τοιχογραφία της Σαντορίνης «Κροκοσυλλέκτριες», του 16ου αιώνα π.Χ. Οι συγκεκριμένες τοιχογραφίες δείχνουν πόσο πολύτιμος υπήρξε ο κρόκος Κοζάνης στην αρχαιότητα και πόσο σημαντικό ρόλο είχε στην καθημερινότητα των ανθρώπων.

β) Σαν θεραπευτικό μέσο Σύμφωνα με αναφορές σε πάπυρο, η πρώτη καλλιέργεια κρόκου, ως ιατρικό παρασκεύασμα, εκτιμάται χρονικά γύρω στο 2300 π.Χ. Ρωμαίοι και Αιγύπτιοι τον έκαιγαν σαν θυμίαμα στους θεούς, κάτι που έχει συνεχιστεί σε Ινδία και Κίνα μέχρι και σήμερα. Για τους Χριστιανούς είναι ένα από τα εξήντα υλικά που χρησιμοποιούν για να φτιάξουν Ιερό Μύρο, ενώ οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν για να αντιμετωπίσουν την αϋπνία και τη μέθη, καθώς επίσης ως άρωμα και ως αφροδισιακό. Οι Άραβες εφάρμοζαν τον κρόκο σαν αναισθητικό και ήταν αυτοί που τον εισήγαγαν στην Ισπανία τον 10ο αιώνα. Ο Μέγας Αλέξανδρος δε, χρησιμοποιούσε σαφράν, για να καταπραΰνει τις πληγές μετά την μάχη. Γραπτές αναφορές από την εποχή του Ιπποκράτη, δηλώνουν πως το σαφράν, υπήρξε θεραπευτικό μέσο για τουλάχιστον 90 ασθένειες και ήταν όπλο για την καταπολέμηση της πανώλης . Εφαρμοζόταν στον βήχα, τα κρυολογήματα, τους πόνους του στομάχου, την αιμορραγία της μήτρας, την οστρακιά, τον μετεωρισμό και τα προβλήματα της καρδιάς. Παρ’ όλες τις αναφορές, υπήρξε δυσπιστία ως προς την αποτελεσματικότητα του μπαχαρικού στην υγεία. Σύγχρονες μελέτες όμως, έρχονται να επιβεβαιώσουν την ευεργετική του δράση. Ο ελληνικός κρόκος Κοζάνης Εμφανίζεται με πολλές και ποικίλες χρησιμότητες. Χρησιμοποιείται στην φαρμακευτική, ζαχαροπλαστική, μαγειρική, τυροκομία, μακαρονοποιία, ποτοποιία ακόμα δε και στην ζωγραφική. Οι πιο σημαντικές φαρμακευτικές ουσίες του, είναι η πικροκροκίνη και η κροκίνη. Ωστόσο περιέχει και άλλα σημαντικά συστατικά όπως λυκοπίνη, ζεαξανθίνη, α-β και γ καρωτίνιο, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, βιταμίνη C και βιταμίνη 12. Είναι γνωστά από την επιστημονική κοινότητα τα αντιγηραντικά, αντιοξειδωτικά και αντικαρκινικά γνωρίσματα του. Σύμφωνα με έρευνα του εργαστηρίου Γενικής Χημείας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με το γαλλικό Laboratoire de Spectroscopie Biomoléculaire, U.F.R de Pharmacie, οι κροκίνες του κρόκου, είναι ιδιαίτερα υδατοδιαλυτά καροτενοειδή, τα οποία έχουν την ικανότητα να αναστείλουν τον πολλαπλασιασμό των λευχαιμικών κυττάρων. Εκτός των άλλων έχει διαπιστωθεί πως ο κρόκος Κοζάνης δρα ενάντια στον καρκίνο του Πως χρησιμοποιείται ο κρόκος Κοζάνης Μπορείτε είτε να τον πιείτε, είτε να τον χρησιμοποιήσετε ως μπαχαρικό. Πρέπει να δείξετε προσοχή στο χρώμα του (βαθύ κόκκινο) και στο άρωμα του (έντονο). Στην μαγειρική δίνει πικάντικη γεύση, κίτρινο χρώμα και ιδιαίτερο άρωμα. Η ποσότητα πρέπει να είναι μικρή, έτσι ώστε να μην πικρίσει το φαγητό και πρέπει να χρησιμοποιηθεί, αφού πρώτα διαλυθεί σε νερό. Η διαδικασία έχει ως εξής: Μουλιάζετε τα στίγματα σε ένα φλιτζάνι για μια ώρα πριν το ρίξετε στο φαγητό. Έχετε την δυνατότητα ή να το ρίξετε στην κατσαρόλα μαζί με το νερό ή να το στραγγίσετε και να το προσθέσετε μετά. Σε περίπτωση που θέλετε να καταναλώσετε τον κρόκο ως ρόφημα, να ξέρετε πως 10-12 στίγματα σε ένα φλιτζάνι, είναι αρκετά. Βιολογικά αφεψήματα Χρησιμοποιήστε ως βασικό συστατικό τον κρόκο Κοζάνης για να παρασκευάσετε: Ρόφημα με φασκόμηλο και λουίζα Ρόφημα με μέντα και λεμονόχορτο Αφέψημα με μέλι και πορτοκάλι Ρόφημα με κανέλα και γαρύφαλλο Ρόφημα με δεντρολίβανο και θυμάρι Μαύρο τσάι με λεμόνι και δυόσμο Πράσινο τσάι με τζίντζερ και γλυκόριζα Παρενέργειες-Αντενδείξεις Η κατανάλωση κρόκου σε ποσότητα άνω των 5 γραμμαρίων την ημέρα, θεωρείται ιδιαίτερα τοξική για τον οργανισμό. Ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια ή ηπατική νόσο, πρέπει να αποφεύγουν την λήψη. Τέλος, οι εγκυμονούσες και οι γυναίκες που θηλάζουν θα πρέπει να αποφεύγουν τις υπερβολικές δόσεις. Σε κάθε περίπτωση, η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη.

Τελευταία Νέα

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα, αποκλειστικά ρεπορταζ και ειδήσεις